چرا برخی از والدین انتظاراتی فراتر از حد توانایی فرزاندان خود دارند؟

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) رَحِمَ اللَّهُ مَنْ أَعَانَ وَلَدَهُ عَلَی بِرِّهِ قَالَ قُلْتُ کیفَ یعِینُهُ عَلَی بِرِّهِ قَالَ یقْبَلُ مَیسُورَهُ وَ یتَجَاوَزُ عَنْ مَعْسُورِهِ وَ لَا یرْهِقُهُ وَ لَا یخْرَقُ 

«یونس بن رباط گفت: امام صادق علیه السلام نقل کردند که پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: خداوند رحمت کند کسی را که فرزندش را به نیکی اش یاری کند. من به امام صادق علیه السلام عرض کردم: چگونه او را به نیکی‌اش یاری کند؟ در پاسخ فرمودند: آنچه در حد توان اوست از او بپذیرد و آنچه برایش سخت است از او بگذرد و به او ظلم و تحمیل نکند» 

پدران و مادران موفقیت فرزندان خود را آرزومند هستند و بخش عمده‌ای از موفقیت فرزند را وابسته به تلاش او می‌دانند به همین خاطر از فرزند خود انتظاراتی دارند. البته والدین باید مطمئن باشند که دانش‌آموز خود از عهده انتظاراتی که از او دارند برآید؛ یعنی انتظاراتی متناسب با سطح علم و دانش و کارایی و توانای‌های او.

والدین باید امکاناتی را فراهم کنند که دانش‌آموز بتواند موفقیت را تجربه کند. فراهم کردن امکانات نیز باید متناسب با توانایی‌های دانش‌آموز خود باشد. ایجاد تعادل بین انتظارات والدین و حد توانایی دانش‌آموز، مهمترین امر برای آماده‌سازی یک بستر مناسب برای پیشرفت دانش‌آموز خواهد بود.

انجام هزینه‌های صورت گرفته توسط والدین، میزان توقع از فرزندان‌شان را بالا می‌برد یعنی به این صورت که می‌گویند: ما برای کسب علم و دانش فرزندمان هزینه کرده‌ایم و برای رسیدن او به موفقیت تلاش خود را کرده‌ایم، پس او باید نتیجه‌ی دلخواه را بگیرد و هیچ توجهی به میزان توانایی فرزند خود نخواهند داشت که همین موضوع باعث ایجاد اختلافات و تعارضات در میان آن‌ها می‌شود و استرس و اضطراب فرزند را برای رسیدن به هدفش صد چندان می‌کند که خود باعث بروز برخی بیماری‌هایی می‌شود که رابطه‌ی مستقیم با میزان استرس وارد شده به بدن فرد دارد.

برخی مواقع والدین به خاطر داشتن حس نابه‌جای پدرانه و مادرانه و دوست داشتن زیاد فرزندشان، از درک واقعیت نسبت به محیط اطراف خود و فرزندان خود به دور هستند و نمی‌خواهند که خودِ واقعیِ ( از نظر سطح علم و دانش و توانایی‌ها ) فرزند خود را بپذیرند و سطح توقعات‌شان به میزانی است که هیچ ربطی به توانای‌های فرزندشان ندارد.

انتظارات والدین باید نسبت درستی با واقعیت فرزندشان داشته باشد، که توجه به چند ویژگی می‌تواند والدین را به درک بهتر و صحیح‌تری نسبت به فرزند خود برساند:

  • شناخت استعداد و توانایی های فرزند خود
  • شناخت علاقه مندی فرزند خود
  • شناخت امکانات موجود و مهیا بودن آن امکانات برای فرزند خود
  • آماده سازی محیطی آرام و بی تنش برای رشد استعداد فرزند و رسیدن او به موفقیت